De afgelopen weken stonden de kranten weer bol van de consternatie, want het leek alsof de Feyenoorders Dirk Kuyt en Salomon Kalou via een shady deal in handen waren gekomen van een investeringsmaatschappij. Bedragen werden genoemd, eigendomsaktes leken in omloop, een welles-nietes tussen Feyenoord, de spelers en de media hield de gemoederen in de voetbalwereld bezig. Uiteindelijk bleek het hele verhaal een verzinsel, maar zoals zovele verzinsels die naar buiten gebracht worden door overijverige nieuwsgaring, ligt het idee te dicht naast de waarheid om zonder meer als onwaarheid te kunnen worden aangemerkt. Bovendien is het niet zo vreemd om een speler als een investering te zien, waarmee mogelijk grote rendementen te behalen zijn. De bedragen die met spelers als Kuyt en Kalou zijn gemoeid, zijn meer dan het tienvoudige dan dat zij ooit gekost hebben. Een rendement van honderden of duizenden procenten, wie wil dat niet?

Het probleemt echter met een speler die zo’n enorm bedrag mogelijk waard is, is dat deze marktwaarde (oftewel koers) pas om in harde valuta wordt omgezet op het moment van verkoop. Feyenoord koopt letterlijk niets voor het feit dat een buitenlandse club meer dan tien miljoen euro over heeft voor de diensten van de blonde spits, of een navenant bedrag voor zijn gekroeshaarde compaan. De 29 competitiedoelpunten van Oranje-international Kuyt hebben aangetoond dat het product Kuyt goede resultaten oplevert en dus stijgt zijn marktwaarde. Als Dirk het komende seizoen geen deuk in een pakje boter meer schiet, keldert zijn koers evenredig met het aantal weken droogstand. Tussen de 10 miljoen + euro van nu en een mogelijke koersdaling in de (nabije) toekomst zit een bak geld, geld dat Feyenoord met het oog op de onzekerheid van de prestaties van Kuyt (zijn doelpunten zijn immers voor een deel afhankelijk van zijn medespelers, hij kan een langdurige blessure oplopen, in een dip terechtkomen) liever niet kwijtraakt.
Maar om Kuyt dan maar te verkopen, dat is ook wat.
Goeie spitsen groeien nu eenmaal niet in elke achtertuin, daar mag je best zuinig mee omspringen.
En stel je voor dat Dirk er komend jaar wéér dik twintig doelpunten binnenschiet, dan is Dirk wel méér waard dan die luizige 10 miljoen die nu geboden wordt …

Je voelt ‘m al, je kunt een speler te vroeg verkopen, te laat of op tijd.
Net als met een aandeel op de beurs. Feyenoord is eigenaar van alle aandelen Kuyt NV en dat pakket aandelen vertegenwoordigt een marktwaarde. De vraag die is gerezen is: mag Feyenoord een deel van de aandelen verkopen aan een ander?
Hier komt de investeringsmaatschappij om de hoek kijken: zij willen een x-aantal aandelen Kuyt NV kopen tegen de huidige marktwaarde, zeg 49 procent tegen vijf miljoen euro. Feyenoord krijgt cash geld in handen waarmee zij weer leuke dingen kan doen en hoeft dus niet te wachten op een eventuele transfer van Dirk. Uiteraard verkoopt de Rotterdamse club hiermee de helft van het mogelijke verdere koersstijging (dus bij een transfersom van 20 miljoen verdient Feyenoord in totaal 17,5 miljoen, de resterende 2,5 miljoen is dividend dat men uitkeert aan de andere aandeelhouder), aan de andere kant zijn zij ingedekt wanneer Kuyt door al dan niet door derden aangerichte slijtage zijn produktie niet meer kan halen.
Bijna een win-win-situatie voor Feyenoord dus.
Financieel dan.
Totdat de investeringsmaatschappij het door haar geïnvesteerde bedrag wil terugverdienen.
En het liefst nog wat méér.
Hey, we’re in it for the money, hoor je ze denken. En dus komen zij in de winterstop met een vermogende club uit Oezbekistan op de proppen, die 15 miljoen biedt voor Dirk, of een oliestaatje met petrodollars teveel en voetbal te weinig. Ronald en Frank kunnen in de OPEC-competitie hun dieptepasses en steekballetjes niet kwijt en adviseren Kuyt te halen.
En dan?
Of als Feyenoordtrainer Erwin Koeman met Dirk op een andere positie wil gaan voetballen? Of het vertrouwen in Kuyt kwijtraakt en deze op de bank belandt? Of bondscoach Van Basten in Dirk een ideale mandekker ziet? Of Dirk het voetballen op topniveau voor gezien wil houden en terug wil naar Quick Boys? Of hij raakt verslaafd aan junkfood? Of hij treedt in de bedenkelijke voetsporen van George Best? Allemaal zaken die de marktwaarde van het product Kuyt kunnen beïnvloeden. Ontwikkelingen die de investeringsmaatschappij zal proberen af te wenden en ter sprake zullen komen op de aandeelhoudersvergadering.

We willen allemaal een gegarandeerd rendement op onze investeringen, daar zijn obligaties voor verzonnen. Maar de volatiele markt van de voetballerij waarin de topvoetballer verkeert, kent geen garanties. Veelbelovende talenten zijn tussentijds het spoor volledig bijster geraakt, aan lager wal of achter de tralies.
Wie kent Nii Lamptey nog? En Dani da Cruz Carvalho? Toto Schillaci ? Maar ook Brian Roy? Of Leonardo van Feyenoord? Stuk voor stuk leken zij potentiële topspelers, maar brachten zij niet wat de markt dacht. Of een degelijke topkeeper als Gabor Babos? Van NAC naar Feyenoord en nu huurling bij NEC. Het kan snel gaan, omhoog maar ook naar beneden. En hoe safe lijkt een doelman wel niet?

Je zou aandelen Maradona gekocht hebben toen hij bij Napoli speelde, of een pakketje Best na de Europacupwinst van Manchester United in 1968. Je zou geen stuiver meer terugzien. Dus als de absolute top al geen garanties biedt voor de toekomst, ondanks hun rendementen in het verleden, waarom zou Dirk Kuyt dat dan wel kunnen bieden?
Dat kan hij ook niet.
Ondanks dat Kuyt oogt als een stabiel en betrouwbaar persoon, zijn er teveel externe factoren waar Dirk zelf niet eens invloed op heeft, maar die wèl bepalend kunnen zijn voor zijn rendement. En dus zijn marktwaarde.

Is het verkopen van een deel van de aandelen van een speler aan een investeerder dan zo vreemd? Eigenlijk niet. Bij aankopen van spelers door clubs wordt regelmatig door externe investeerders bijgepast, waarom zou je als club dan je belegging niet voor een deel afdekken en alvast een deel van zijn mogelijke transferopbrengst toucheren? Het kan pas een janboel worden als de investeringsmaatschappij niet wacht tot de transfer zal gaan plaatsvinden, maar haar aandelen in Kuyt NV alvast te koop gaat aanbieden op de effectenbeurs. Zij pakken de koerswinst die zal ontstaan, laat staan de echte klappers die gemaakt kunnen worden met de uitgifte van opties op de aandelen en zo versnippert het 49 procentspakket heel snel. Voordat Feyenoord het weet zit het met tientallen particuliere speculanten om de tafel om een transfer met een andere club te bewerkstelligen. Speculant X wil zijn aandelen niet verkopen, meneer Y wil dat Dirk Kuyt naar Italië vertrekt (hij heeft ook wat aandelen in SSC Lazio Roma) en investeerder Z wil zijn opties op de Britse Stock Exchange te koop aanbieden, dus Liverpool moet het worden.
Het meest vreemde lijkt toch het moment dat Dirk Kuyt binnenloopt op de aandeelhoudersvergadering, zijnde een lege holding. Want hoe zit het met de (sportieve) belangen van Dirk Kuyt? De belangen van Kuyt tellen niet, hij heeft geen zeggenschap meer omdat hij geen aandelen bezit in Kuyt NV.

Wat doet een aandeel Ajax tegenwoordig?